Beste lezer,
Iets moet me van het hart. Iets groots
dat zorgen baart. Noem het een somber inzicht.
Er is een probleem met de orde van de
wereld. Er is een probleem met de krachten die ons stuwen, waardoor
onze evolutie als menselijk ras een inherente fout meedraagt. Blog 201 mag tellen, moet tellen, dacht ik bij mezelf.
Lezer: “Evolutie, Korejantje. Waar kom jij
nu mee af? Na al die tijd? Ben je niet vlotter be-pend over minder wetenschappelijke
zaken als voetbal en de melancholie van een haardroger?”
Korejantje: “Neen! Ja! Meestal wel! Maar nu
eens niet! Niet vandaag!” (en wetenschappelijk is een groot woord.)
Want weet je, lezertjelief, in de
laatste dertig jaar evolueren hebben we de wereld voor onszelf geopend. Het
internet! Informatie galore! Foto's delen, commentaren, muziek
en kattenstreken. Project Free TV! Delen dat we doen, op ons
internet!
En verder:
Globalisatie! Grenzen open! Vrije
wereldhandel! Alles werd meer, en meer kwam van verder.
Maar lijkt de openbaring die de
ontsluiting van de wereld moest worden vandaag niet meer op een
steeds groter sociaal slagveld, zowel op plaatsen waar fabrieken
sluiten als waar nieuwe worden gebouwd? Naakte ontslagen versus
sweatshops. Het spook van de Economische Crisis.
De rijken werden rijker, dat wel. Wacht
eens... Wil crisis niet zeggen dat het slecht gaat voor iedereen?
Neen jammer. Bijna goed geraden, haha, lachten sommigen zich in het
vuistje, velen daarvan nog steeds.
En er ligt een fucking shitload
aan plastic overal, dat ook.
Kinderarbeid, iemand? Zijn we daar nu
eigenlijk al vanaf? Meenden we eind jaren '80 niet met zijn allen: in
de volgende dertig jaar moeten we in staat zijn om toch tenminste dàt
probleem op te lossen? Leek dat niet evident, in de kleuterklas? Wilden we niet humaner
worden? Welvaart voor iedereen? En vrede nog harder proberen? Werd
dat niet in toespraken van keurig uitziende heren beloofd? Of heb ik
dat toen in mijn kinderlijke naïviteit verkeerd begrepen?
Ik kan me niet van de indruk ontdoen
dat er nu op meer plekken ter wereld meer kinderen, en mensen tout
court, worden uitgebuit dan toen. Ik hoop dat die indruk fout is,
maar heb geen dergelijk cijfermateriaal. Wie wel? Wie houdt de
statistieken bij van het aantal Chinezen dat een oogje dichtknijpt wanneer het kindjes schoentjes naaien ziet?
(Hoe komt het dat we in de kleuterklas
leren om te delen – iedereen gelijk! – om dan later zonder morren
in een systeem te passen dat net het tegenovergestelde onderschrijft, als heiligmakend principe, Competitie, de grote G van om ter meest
Geld?)
NIEUWE VRAAG: Waarom verdient de ene
persoon om een uur zijn job te doen tien, twintig, honderd, keer meer
dan een ander, ook al is dat uur voor iedereen in essentie gelijk:
een vierentwintigste van een dag en een fractie van een gegeven
mensenleven? Waarom verdient een leerkracht – die de aandraaihengel
is van de motor van het volk dat vooruit wil, slimmer wordt en
daardoor humaner wenst te zijn, en gelijker, verantwoordelijker voor
zijn omgeving – slechts wat hij of zij verdient?
Dit is, u raadde het vast wel, lieve
lezer, geen vraag naar het precieze functioneren van de
markteconomie. Ik ben vooreerst mens, humanist, vriend en minnaar;
dan pas het onderdeel van markten.
Want ach ja, is dat geen roeping,
leraar? En idealisten vragen niet veel geld; het moment dat ze dat wel doen, houden ze op met idealiseren?
Genereren ze geen welvaart? Echt niet?
Geen Bill Gates zonder de persoon die hem leerde lezen? Of is dat een
stap te ver?
Waarom kan CEO geen roeping zijn? Of
beursgoochelaar? Waarom wordt voor een bepaald aantal beroepen zo een
exuberant hoger salaris betaald dan voor andere? Een salaris in ruil
voor een deel van een
mensenleven in dienst van de maatschappij. Welke meerwaarde aan de
samenleving bieden zij dan die haast oneindige rijkdom verdienen?
Of zijn dat zo een verschrikkelijk
kutberoepen, bedrijven leiden, bankieren, investeren, voetballen,
films maken, dat zij die ze uitoefenen ter compensatie moeten
overstelpt worden met goud en diamanten? Stel die vraag eens aan de
man die dagelijks vijf kilometer darm uit rundskarkassen snijdt.
Een uur is een uur is een deel van een
mensenleven... Haast oneindige rijkdom... Somebody, help! What's
the scope here?
ANTWOORD: Omdat ze jobs creeëren voor
andere mensen, en bij uitbreiding welvaart!
Het soort van jobs dat, als je ze trouw
gedurende een tiental jaren, vijf dagen op zeven, acht uur per dag
uitoefent, de mogelijkheid biedt om na veel sparen één van de BMW's
uit het wagenpark van de baas te kunnen kopen. Is dat welvaart? Twee
jobs anders, dan gaat het sparen dubbel zo snel voorbij, net als het
leven.
En hoeveel auto's mag iemand eigenlijk
willen voordat het kinderachtig, protserig, obsceen, immoreel wordt?
(Een kleuter die meer speelgoed rond
zich verzamelt dan waarmee hij kan spelen, wordt door de juf gewezen
op het huilende kind zonder, en past meestal zijn gedrag aan. Weigert de
kleuter dat, dan worden bezorgd de ouders aangesproken.)
(Hoe ziet een speelplaats eruit wanneer
juffen en meesters een grote groep kleuters na een opdracht voor de
klas volbracht systematisch twee, vijf, twintig keer minder belonen
dan een select groepje andere?)
Mij lijken 'de mensen van het Grote
Geld', die HAHA! trouwens ook ALLE! macht in handen hebben, vooral
bezig met angstvallig een systeem in stand te houden dat hen
irrationeel veel toekent voor de rol die ze in de maatschappij
vervullen. But that's just me.
Ingewijden verdienen miljoenen met
berekend gokken op iets waar 99% van de wereld geen enkele kennis van
heeft. Banken, de mensen die ze leidden, lichten haast ongestraft
honderdduizenden
mensen op tot in hun blootje en de
hongersnood toe! Is dat dan de jammere maar onvermijdelijke
collateral van een vooruitgang die vooral de mensheid dient,
de enige remedie tegen donkere demonen als Economische Crisis en
Recessie? (NEWSFLASH FOR YOU: de aarde zal niét vergaan als er de
komende vijf jaar geen nieuwe Ipad verschijnt.)
Iedereen heeft iedereen nodig. De
topbankier even hard de verpleegster naast zijn ziekbed als
omgekeerd, als de ingenieur die bruggen bouwt en de vuilnisman die 's
ochtends de bakken ophaalt. Toch zeker ongeveer even hard. Niet honderdduizend keer harder. Echt niet.
Welvaart creeëren voor iedereen, voor
de samenleving, is de zelfverklaarde 'dienst' van 'de grootverdiener'.
Waarom hij (mannen zijn grotere verdieners) dan ook automatisch met
een ferme buit van de eigen gecreeërde 'dienst' mag gaan lopen zonder
protest van 'de rest', begrijp ik niet goed. Alsof een verpleegster
tijdens het uur dat ze betaald wordt om een patiënt te wassen,
systematisch veertig minuten zichzelf mag schoonmaken, zoiets? Klopt
dat laatste wel? Bestaat hier wel een sluitende vergelijking?
DENKOEFENING: Eigenlijk zou je de
verpleegster naar analogie met superrijken als maatschappij moeten
kunnen belonen met 'x aantal jaren perfecte gezondheid', aangezien
'gezondheid' de 'dienst' is die de verpleegster allen die deel uitmaken
van de samenleving gelijk aanbiedt. De leerkracht wordt dan beloond met
oneindige en alleman overstijgende kennis en de rekkenvuller met een
onuitputtelijke ijskast vol producten die niemand anders heeft. Of
iedereen houdt voor portiers tijdens hun verlof de deuren open. En
als ze tijdens hun pauze naar de WC gaan.
Moeten wij die privileges geven, als
samenleving? Kunnen we dat? Willen we dat? Vinden we dat
rechtvaardig?
En laat net 'gezondheid' iets zijn waar
geen prijs op staat. Hah! The plot does thicken, somewhere towards
the end.
Dus euhm... tiens... dus als de
verpleegster... onbetaalbaar... waarom... kapitalist... hmmm?
… euhm... dan... euhm...
Oeijkes. Den dezen hier is efkes niemeer mee.
Vergeeft 'em, lezerken. 'Ie is verzekerst nog ne kleuter.
(Bovendien verliefd op de juf... Dat
hij daardoor allicht een kapitale denkfout heeft gemaakt.)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten